تجربه سالیان گذشته و نظر کارشناسان اقتصادی نشان میدهد استفاده از سرمایهگذاری خارجی در ایران، اصلیترین هدف یعنی انتقال و جهش فناوری را در پی نداشته است و برای انتقال مؤثر تکنولوژی، باید ظرفیتهای جذب آن در کشور ایجاد شود.
افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی(Foreign Direct Investment -FDI)، با رشد و توسعه اقتصادی بسیاری از کشورها در دو دهه اخیر همراه شده و رقابتی را در میان کشورهای جهان برای جذب بیشتر سرمایهگذاری خارجی برانگیختهاست. در طول سالیان گذشته نه تنها جذب میزان مناسب و برنامهریزیشده سرمایه خارجی در ایران صورت نگرفته است بلکه در بسیاری از موارد سرمایهگذاریهای جذب شده به اندازه کافی موثر نبودهاست.
کارشناسان دلایل گوناگونی را که با برداشت نادرست از سرمایه گذاری خارجی عجین شده بیان میکنند: وجود نگاه صرفاً تأمین مالی به سرمایهگذاری خارجی و غفلت از مهمترین کارکرد آن یعنی انتقال فناوری، درک نادرست از انگیزههای سرمایهگذار خارجی و لزوم سودآوری سرمایهگذاری خارجیان در کشور میزبان، نبود توجه به تعارض منافع سرمایهگذار خارجی با منافع کشور میزبان، تصور خودکار بودن انتقال مدیریت و فناوری در جریان سرمایهگذاری خارجی، نبود ارزیابی صحیح هزینه انتقال اطلاعات در قراردادهای سرمایهگذاری خارجی ازجمله مهمترین علل این ناکامی ارزیابی می شوند.
مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارش «الزامات جذب بهینه سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران با بهرهگیری از تجربه کشورهای موفق» به بررسی روند و نتیجه جذب سرمایهگذاری خارجی در کشورمان پرداخته است.
کارکردهای سرمایه گذاری خارجی
به رغم همه تاکیداتی که در مورد مزایای جذب سرمایه خارجی بیان میشود هنوز در مورد اینکه آیا سرمایهگذاری مستقیم خارجی یکی از علل رشد و توسعه اقتصادی است و چه نقشی در این زمینه میتواند ایفا کند، اختلاف نظرهای فراوانی وجود دارد.
تفسیر مشخصی از مفهوم سرمایهگذاری خارجی وجود ندارد و با دیدگاه های مختلف تعاریف گوناگونی عرضه میشود، در کل سرمایهگذاری مستقیم خارجی، «سرمایهگذاری مشتمل بر ارتباط طولانی مدت، منافع پایدار و کنترل شرکت خارجی (سرمایهگذار مستقیم خارجی یا شرکت مادر) در کشور مقصد» است و وجه تمایز عمده آن با روش متداول فاینانس که صرفاً یک روش تأمین مالی از خارج کشور است، را میتوان سهیم بودن سرمایهگذار خارجی در ریسک سرمایهگذاری دانست که عواید مثبت دیگری ازجمله انتقال دانش، مدیریت و فناوری به کشور میزبان را میتواند در پی داشته باشد.
0 دیدگاه